पदमबहादुर सिंह — बाजुरा जिल्लाको हिमाली क्षेत्रमा खाद्यन्न संकट भएको छ । समयमै ठेकेदारले चामल ढुवानी नगर्दा हिमाली गाँउपालिकामा खाद्य सकंट भएको छ । हिमाली गाँउपालिकाको कवाडी अस्थाई डिपोमा ठेकेदारले समझौता भएको बर्ष दिनसम्म पनि चामल ढुवानीको नगर्दा महिना दिन देखी चरम खाद्य संकट भएको हिमाली गाँउपालिका ३ का वडा अध्यक्ष धनलाल रोकायाले बताएका छन् ।
अनुदानको चामल ढुवानी नभएपछि हिमाली गाँउपालिका १, २, र ३ को बिच्छँया, ४ र ५ को रुगीनमा खाद्य संकट भएको वडा अध्यक्ष रोकायाले वताए । हिमाली गाँउपालिका १ बिच्छँयाका धर्मलाल रोकाया तीन लगाएर कवाडी अस्थाई डिपोमा चामल किन्न पुुगे, तर डिपोमा एक दाना पनि चामल नपाएपछि रितो हात फर्केका छन् । चामल नपाए पछि सिस्नो कन्दमूल गीठा भ्याकुरले छाक टार्ने रोकायाले बताए ।
हिमाली गाउपालिका १ बिच्छँयाबाट चामल किन्न भरेर २५ जना आएको तर चामल नपाएपछि रित्तो हात घर फर्कीन लागेको उनले वताए । हामी चामल पाइन्छ भनेर आएको हौ, तर नपाए पछि घर जानु परेको उनले वताए ।
तीन दिन लगाएर कवाडी पोग्यो चामल पाएनौ अबको बिकल्प कोल्टि खाद्यमा हो कोल्टि पुुग्न फेरि एक दिनको पैदल हिड्नु पर्ने हुन्छ । घरबाट साहुुसंग चार हजार सापटी रिण निकाले चामल किन्न आएको चन्द्रबहादुर बुढथापाले बताए । कोल्टि पुुगौ भने रिण निकालेर ल्याएका पैशा सबै बाटोमा खान मात्र भएपछि चाम किन्नै नपुुग्ने भएपछि घर फर्कनु परेको बुढ्थापाले बताए । साबिकको बिच्छँया गाबिसमा मात्र ४ हजार जनसंख्या रहेको छ, सबै घरमा खाद्य संकट भएको वताए । स्थानिय उत्पादनले बर्षमा दुई महिना पनि खान नपुग्ने गरेको छ । हिमाली गाँउपालिका बाजुराको सर्वाधिक बिकट गाँउपालिका हो, यो गाँउपालिकाको टाढाको गाँउ पुग्न सदरमुकाम मार्तडीबाट एक साता लाग्ने गरेको छ ।
कवाडी अस्थाई डिपोका लागि खाद्य संस्थान बाजुराले यो बर्ष मात्र ३ हजार कुन्टल चामलको कोटा स्वीकृत भएर ठेक्का भएको थियो । सोही अनुसार ३ जना ठेकेदार को सम्झौता गरेको हो, मार्तडीबाट एल बि कन्टन्सन, कोल्टिबाट ओम शिव कन्टक्सन र धनगढीबाट बडिमालिका कन्टक्सन एण्ड अडर सप्लायर्सले जिम्मा लिएको छ । तर अहिले सम्म १५ सय कुन्टल मात्र पुगेको जिल्ला प्रशासन कार्यलय बाजुराले जनाएको छ ।
मार्तडीबाट र कोल्टिबाट जिम्मा लिएका एल बि कन्टक्सन र ओम शिब कन्टक्सनले आफ्नो कोटाका चामल ढुवानी गरेर बिक्रि गरेर रकम भुक्तानी भईसको र धनगढीबाट ढुवानी जिम्मा लिएको बडिमालिका कन्टक्सन एण्ड अडर सप्लायर्सले २ सय १० कुन्टर चामल ढुवानी नगरेको मार्तडी खाद्य ब्यबस्था तथा ब्यापार कम्पनी लिमिटेडका प्रमुख मेखराज ओझाले बताए ।
मार्तडी शाखा प्रमुख मेखराज ओझाले भने चामल ढुवानी नभएको ठेकेदारलाई ताकेता गरीरहेको वताए । खाद्य ब्यबस्था तथा ब्यपार कम्पनी सुदुरपश्चिम प्रदेशलाई चामल ढुवानीबारे सोध्दा ढुवानी जिम्मा पाएको ठेकेदारले रकम जम्मा नगर्ने भएकोले चामल ढुवानी हुन नसको प्रमुख ओझाले बताए । प्रमुख जिल्ला अधिकार गोपाल कुमार अधिकारीले कवाडीमा चामल सकिएको जानकारी आएको बताएका छन् । जानकारी पछि प्रदेशलाई चामल ढुवानीको लागि ताकेता गरेको बताए ।
कवाडीमा चामल ढुवानी पाएको ठेकेदार बडिमालिका कन्टक्सन एण्ड अडर सप्लार्यक संचालक लोकेन्द्र रावलका अनुसार पहिला चाम बिक्रि नभएर ढुवानी कमै गरीयो अहिले बाटो बन्द भयो चामल सकिएको बताएका छन् । हिदमा कवाडीसम्मै गाडी पुुग्ने भएकोले खाद्यको भन्दा ८ रुपैया सस्तोमा बजारमा पाईने भएकोले खाद्यको चामल बिक्रि भएन बर्षातले बाटो बन्द भएपछि बजारमा समेत चामल अभाब भएपछि सबै ठाउ चाम अभाब भएको रावले बताए । बर्षातले बाटो पूरै बिग्रेकोले तत्काल चामल ढुवानी गर्न नसकीने उनले बताए ।